Półwysep o charakterystycznym trójkątnym kształcie, w przeważającej części należący do Chorwacji (oprócz niewielkiej, północnej części, należącej do Słowenii i Włoch – miasteczko Muggia).

Pula-zabytkiHistoria regionu
Ten niewielki (ok. 3,5 tys. km²) skrawek ziemi, usytuowany w północnej części Morza Adriatyckiego, był obiektem zainteresowania różnych grup etnicznych od zarania dziejów.  Szczególnie widoczne do dziś są tu przede wszystkim wpływy romańskie – ostateczny podbój rzymski zamieszkujących ten obszar plemion iliryjskich nastąpił w 177 r. p.n.e. To właśnie Imperium Rzymskiemu zawdzięczamy takie klasyczne miasta – ówczesne kolonie, jak Pula, Poreč, Triest, a także łączącą Pulę z Akwileją Via Flavia czy Via Schlavonia. Losy półwyspu po 600-letnim panowaniu Rzymian znaczy panowanie Wschodnich Gotów, następnie Bizancjum, najazdy Słowian i zwierzchnictwo królestwa Franków, aż wreszcie podział Istrii między Austrię i Wenecję (XV wiek); z tego okresu pochodzą wspaniałe budowle w stylu gotyku weneckiego, obecne w wielu nadmorskich miastach Istrii. Turecka inwazja na półwysep bałkański, epidemie dżumy, migracje ludności i kolejne wstrząsy polityczne (upadek Republiki Weneckiej, panowanie austriackie, a następnie włoskie – italizacja półwyspu po I Wojnie Światowej mocno odcisnęła swe piętno na tamtejszej kulturze i mentalności). Po II Wojnie Światowej większa część Istrii weszła w skład Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, czego efektem były intensywne migracje: duża część ludności należąca do włoskich grup etnicznych opuszczała półwysep, natomiast przybywali migranci z innych krajów Jugosławii. Wraz z odzyskaniem niepodległości przez Chorwację w roku 1991 i utworzeniem wolnej Republiki Chorwacji Istria na nowo zaczęła budować swą tożsamość, stając się jednym z najważniejszych pod względem gospodarczym i turystycznym regionów.
Ta zawiła, choć i tak przecież w telegraficznym skrócie przedstawiona historia Istrii jest o tyle warta nakreślenia, że faktycznie region ten w wyjątkowy sposób łączy multikulturowe wpływy, a ślady barwnych losów widoczne są tutaj niemal na każdym kroku.

Miejsca

 

istria
Tradycyjnie Istrię dzieli się na trzy główne obszary: północną Istrię Białą (nazywaną tak od koloru dominujących na tym obszarze skał wapiennych), Istrię Szarą (zielonkawe lub żółtawe skały fliszowe) i Istrię Czerwoną (charakterystyczna czerwono zabarwiona gleba na zachodzie i południu półwyspu).
Najbardziej interesujące miejsca na Istrii to Poreč, Rovinj, Pula, Grožnjan, Labin, Motovun, Pazin, Vodnjan, Svetvinčenat, Umag, Buje, a także Fažana i sąsiadujący z tym miasteczkiem Park Narodowy Brijuni. Istria to również znakomity punkt wypadowy do Rijeki, miejscowości Jablanaca, Parku Narodowego Risnjak, Parku Jezior Plitwickich (na południowy wschód od Istrii), a także do regionu Kvarner: na wyspy Krk, Cres, Rab, Pag, Lošinj oraz… do Wenecji – promem, katamaranem lub autem (ok. 3 – 5 godzin jazdy; z Puli to niecałe 300 km).
Wszystkie miejscowości Istrii mają swoisty, śródziemnomorski klimat, przywodzący na myśl włoskie miasteczka, ale o bardziej kosmopolitycznym, multikulturowym charakterze. Malownicze wąskie uliczki, zapierające dech w piersiach zabytki i skarby sztuki, idylliczne plaże, targi pełne wspaniałych owoców, serdeczni mieszkańcy, idylliczne gospody i kawiarenki  – a wszystko to na tle funkcjonujących równolegle, budowanych z rozmachem, coraz bardziej hoteli, ośrodków sportowo-rekreacyjnych, luksusowych restauracji i modnych dyskotek, których to obiektów będzie prawdopodobnie coraz więcej ze względu wejście Chorwacji do Unii Europejskiej. Co ciekawe, ów komercyjny aspekt w niewielkim tylko stopniu pozbawił Istrię specyficznego uroku i pewnej atmosfery romantyzmu, która przyciąga tu marzycieli.

pogoda-na-istriiPogoda
Klimat półwyspu zdominowany jest przez wpływ Morza Śródziemnego, łagodny i rześki zarazem. Średnia temperatura powietrza w sierpniu w Puli to 22,8°C; dni są przeważnie słoneczne, choć zdarzają się popołudniowe opady deszczu, dzięki czemu roślinność na Istrii jest bujna i intensywnie zielona. Średnia temperatura wody w morzu w sierpniu to 25°C.

Kuchnia na Istrii
Kuchnia Istrii wpisuje się w typowy krąg kulinariów śródziemnomorskich. Bardzo wyraźne są tu wpływy kuchni włoskiej, ale nie brakuje też lokalnych, specyficznych wyłącznie dla tego regionu specjałów, co nadaje istryjskim kulinariom indywidualnego charakteru. Oto niektóre z nich:

  • fuži i pljukanci – ręcznie robione makarony, podawane z pysznym sosem truflowym, z dziczyzny lub prosciutto
  • maneštra – zupa warzywna na bazie słodkiej kukurydzy, ciecierzycy i kopru włoskiego
  • dzikie szparagi – na ich cześć co roku w kwietniu organizuje się Festiwal Szparagów w miejscowości Lovran. W szparagi-istriatym czasie w lokalach na terenie całej Istrii królują te szlachetne, delikatne warzywa,  a na zakończenie festiwalu, podczas hucznej imprezy smażony jest gigantyczny omlet o dwumetrowej średnicy (fritaja) z 1000 jaj i 30 kg szparagów.
  • Trufle – lasy w okolicy miejscowości Buzet nad Mirną obfitują w ten wyjątkowo rzadki rarytas. Obok czarnych trufli rosną tu również najbardziej ekskluzywne trufle białe. Od września do listopada organizowane są na Istrii Dni Trufli, m.in. w Buzet i w Livade.
  • Wina – typowe gatunki dla tego regionu to białe wino taren i czerwone malazija, a także merlot, cabernet, chardonnay, savignon, pinot.wino-na-istrii
  • Domowa wódka ze śliwek (ąljivovica) lub winogron (lozoaèa)
  • Kalmary, krewetki, ośmiornice, raki
  • Ostrygi – słyną z niego szczególnie okolice Kanału Limskiego
  • Znakomita oliwa z oliwek.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *